چای سبز چیست ؟
چای، پس از آب، دومین نوشیدنی پرطرفدار و پرمصرف در کشور ما و برخی دیگر از کشورهای دنیاست. اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که زیاد چای می نوشند، لازم نیست نگران مضرات این عادت تان باشید چون بررسی ها نشان داده است نوشیدن چای به ویژه چای سبز فواید زیادی برای سلامت دارد.
چای از برگ های گیاه کاملیا سیننسیس تهیه می شود و در سه نوع اصلی سبز، اولانگ و سیاه در بازار وجود دارد اما چای سبز به خاطر خواص درمانی اش در جهان شناخته شده تر است. چای سبز حداقل ۴ هزار سال است که در چین به عنوان یک گیاه دارویی شناخته شده است. چینی ها از قدیم با خواص درمانی چای سبز آشنا بودند و از چای سبز به عنوان دارو در درمان ناراحتی های مختلف مانند خونریزی، ناراحتی های گوارشی، سردرد و افسردگی استفاده می کردند اما استفاده از چای سبز فقط به چینی ها و شرقی ها که عادت به نوشیدن چای دارند محدود نشد و کم کم به خاطر خواص درمانی اش در سراسر جهان مورد استقبال قرار گرفت.چای سبز علاوه بر اینکه میتواند در آب و هوای گرم رشد کند همچنین میتواند در ارتفاعاتی به بلندی ۲۱۰۰ متر از سطح دریا نیز رشد نماید.
چای سیاه و چای سبز هر دو از گیاه واحدی به دست میآیند و تفاوت آنها در طرز تهیهشان است.
خواص کلی چای سبز:
۱- کاهش وزن
پلی فنولهای چای سبز فعالیت آمیلاز بزاق(آنزیم تجزیه کننده قندها) را مهار میکند. جالب است بدانید که چای بدون داشتن عوارض خطرناک داروهای کاهنده وزن میتواند موجب کاهش وزن، اندازه دور کمر و تری گلیسرید خون مبتلایان به چاقی شود
۲- پوسیدگی دندان
عصاره برگ چای سبز دارای اثرات ضد میکروبی است و از ایجاد پلاک و پوسیدگی دندان جلوگیری میکند.
۳- حفاظت از قلب
دانشمندان ماده ای شیمیایی را در چای سبز شناسایی کردند که در حفاظت از قلب در برابر آسیب های مختلف موثر است.
کارشناسان “موسسه بهداشت کودکان انگلیس” در مطالعه روی ترکیبات چای سبز موفق به شناسایی ماده ای شیمیایی به نام “اپیگالوکاتچین سه گالیت” شدند که می تواند مرگ سلول ها را پس از حمله قلبی یا سکته کاهش دهد. این دانشمندان اعلام کردند: ماده شیمیایی موجود در چای سبز مانع از فعالیت پروتئینی به نام “استات یک” می شود که پس از رویدادهای استرس آمیز نظیر حمله قلبی یا سکته در درون سلول فعال می گردد.
“اپیگالوکاتچین سه گالیت” همچنین روند بهبود سلول های قلبی را سرعت می بخشد و موجب کاهش صدمه به آن می شود. از طرفی یکی از عوامل اصلی امراض و حمله های قلبی، وجود کلسترول بالا در خون انسان است.
چای سبز علاوه بر داشتن ویتامین های A و C (آنتی اکسیدان های قوی)، باعث کاهش کلسترول در خون نیز می گردد که این موضوع خطر احتمال حمله قلبی و امراضی از این قبیل را پایین می آورد.
۴- کاهش تری گلیسیرید
کاتچین موجود در چای سبز، فعالیت آنزیم لیپاز را (آنزیم مسئول هضم چربی ها) در لوزالمعده مهار می کند، در نتیجه، شکستن چربی با سرعت بسیار کمی صورت می گیرد و چربی خون با سرعت کمی بالا می رود.
با توجه به این که افزایش تری گلیسیرید خون بعد از مصرف هر وعده غذایی یک عامل خطر در بروز بیماری قلبی است ، مصرف چای سبز در بین وعده های غذایی روشی مناسب جهت کاهش تری گلیسیرید خون است.
۵- کاهش فشار خون
مصرف نیم تا ۵/۲ فنجان چای سبز در روز احتمال بروز پُرفشاری خون را تا ۴۶ درصد کاهش می دهد.
۶- جلوگیری از دیابت
چای سبز قادر است از عوارض ناشی از دیابت مانند آب مروارید و بیماری های کلیوی به طور معجزه آسایی جلوگیری کند. چای سبز با مهار کردن فعالیت آنزیم آمیلاز بزاق و روده که مسئول هضم نشاسته است، باعث می شود که نشاسته با سرعت آهسته تری بشکند و در نتیجه قند خون با سرعت کمی بالا برود.
۷- پیشگیری از بیماری های ایمنی خودکار بدن( با استفاده از چای سبز)
پژوهش گران اعلام کردند مصرف چای سبز از ابتلا به بیماری های ایمنی خودکار بدن جلوگیری می کند. تحقیقات پژوهش گران دانشکده پزشکی ژورژیا حاکی از آن است که مصرف چای سبز علاوه بر مؤثر بودن در کاهش ابتلا به سرطان، باعث محافظت افراد در برابر بیماری های ایمنی خودکار بدن می شود. چای سبز از گسترش آنتی ژن هایی که می توانند موجب تحریک ایمنی بدن شوند جلوگیری می کند. نتایج تحقیقات حاکی از آن است وجود ماده ای موسوم به EGCG در چای سبز باعث متوقف شدن التهاب و تاثیرات آن بر روی پوست و سلول های مترشحه بزاق می شوند. در یک اختلال ایمنی خودکار، موسوم به سندرم شوگرن (Sjogren)، سلول های مترشحه بزاق، هدف قرار گرفته و باعث خشکی دهان می شوند و در اختلالی دیگر، پوست ارگان هدف واقع شده و فرد مبتلا به سل جلدی می گردد.
شایان ذکر است تحقیقات بیشتر بر روی حیوانات در حال انجام است و تاثیر مفید چای سبز در پیشگیری از آرتریت نیز مشخص شده است.
بیان دیگری از خواص چای سبز:
• چای سبز برای درمان ام اس مفید است.
•چای سبز برای پیشگیری و درمان سرطان به کار میرود.
•چای سبز برای درمان بیماری پارکینسون و آلزایمر کاربرد دارد.
•چای سبز سوخت و ساز بدن را بالا برده و اکسیداسیون چربی را افزایش میدهد.
• چای سبز احتمال خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و حملات قلبی را با کاهش خطر لخته شدن خون کاهش میدهد.
•چای سبز احتمال خطر ابتلا به سرطان مری را کاهش میدهد.
• نوشیدن چای سبز رشد سلولهای سرطانی خاص را متوقف کرده و سطح کلسترول خوب خون را نسبت به کلسترول بد افزایش میدهد.
•چای سبز برای تقویت سیسم ایمنی بدن مفید است.
•چای سبز برخی از محققان میگویند، با نوشید منظم چای سبز، از به وجود آمدن حفره در دندان با کشتن باکتری که موجب ایجاد جرم دندان میشود، میتوان پیشگیری کرد.
•چای سبز قدر فکری را افزایش داده و قابلیت تمرکز را بالا میبرد.
•چای سبز آرامبخش است و رفع استرس میکند.
•چای سبز موجب کاهش وزن در افراد چاق میشود.پلی فنولهای چای سبز فعالیت آمیلاز بزاق(آنزیم تجزیه کننده قندها) را مهار میکند. جالب است بدانید که چای بدون داشتن عوارض خطرناک داروهای کاهنده وزن میتواند موجب کاهش وزن، اندازه دور کمر و تری گلیسرید خون مبتلایان به چاقی شود
•چای سبز در رفع تعدادی از عفونت های قارچی، باکتری و حتی ویروسی (نظیر سرماخوردگی عادی) نیز مفید است.
•چای سبز خلط را از گلوی ملتهب پاک و اثر مواد سمی را خنثی می کند.
• تانین” موجود در چای سبز می تواند از تداوم اسهال جلوگیری کند. اگر می خواهید میزان “تانین” را در چای افزایش دهید، بگذارید بیشتر دم بکشد.
موارد منع مصرف چای سبز:
اعتقاد بر آنست که قبل و بعد از دریافت فرآوردههای آهن و در شیرخواران نباید از چای سبز یا ترکیبات پلی فنول آن استفاده نمود. شواهد موجود حاکی از آنست که مقادیر بیش ازحد چای سبز در روز با سوخت و ساز آهن تداخل نموده و موجب کم خونی میشود. شواهدی مبنی بر منع مصرف در حاملگی وجود ندارد با اینحال باید با پزشک مشورت نمود. مصرف چای سبز در دوران شیردهی توصیه نمیشود.
روزانه چند لیوان چای سبز بخوریم؟
چای سبز تنها میتواند به مقدار بسیار جزئی متابولیسم بدن را افزایش دهد. به دلیل همین ویژگی، بسیاری از افراد حدود ۴ تا ۵ لیوان در روز چای سبز مینوشند. درحالیکه حتی در این شرایط هم افزایش متابولیسم آنقدری نیست که بتواند پاسخگوی دریافت مقدار کالری اضافی مصرفی ما باشد. اما این همه ماجرا نیست. معمولا مصرف چای، چه چای سبز و چه چای سیاه بیشتر از ۲ تا ۳ لیوان در روز از نظر تغذیهای نه تنها مفید نیست، بلکه برای سلامت مضر هم هست. مصرف زیاد نوشیدنیهایی مثل چای بهشدت مضر است و باعث میشود آب و الکترولیتها از بدن دفع شوند. بنابراین مصرف زیاد این نوشیدنیها میتواند منجر به اختلال آب و الکترولیت در بدن شود. از سوی دیگر ترکیبات آلکانوئیدی موجود در چای میتواند در اثر مصرف زیاد مشکلات تحریکپذیری و حساسیتهای ویژه عصبی را هم در پی داشته باشد. این در حالی است که مصرف متعادل آن یعنی ۲ تا ۳ لیوان در روز میتواند در بدن آرامش ایجاد کند.
• البته مصرف خیلی زیاد این ماده غذایی مفید میتواند خطرناک باشد. لذا در مصرف هر نوع ماده غذایی، هر چند مفید، اصل اعتدال و میانه روی را رعایت کنید.
روش نگهداری و دم کردن چای سبز:
• برای تازه و معطر ماندن چای سبز بهتر است آن را در ظرفی تیره بریزید و در محلی تاریک و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
• برای هر نفر یک قاشق مرباخوری چای سبز را در قوری ریخته و به ازای هر یک قاشق، یک لیوان آب داغ با دمای ۸۰ تا ۸۵ درجه سانتیگراد به آن اضافه کرده و درب قوری را به مدت ۷ تا ۸ دقیقه بگذارید. سپس آن را بنوشید.
• چای سبز مانند چای سیاه نیازی به دم کردن روی حرارت ندارد.
معطر کردن چای:
برای معطر کردن چای می توان به آن مقداری گل یاس، گل سرخ، گل بهار نارنج، نعنا، هل، لیمویخشک یا تازه، چند پر زعفران( بسته به علاقه و ذائقه ) را به صورت ترکیبی یا به تنهایی اضافه کرد.