نام گیاه : رازک
نام انگلیسی : Hops
نام علمی : Humulus Lupulus
خواص گیاه رازک
هومولون، اسید لوپولینیک، ترکیبات تلخ (لوپولین)، روغن اساسی، اسید والریانیک، فلاونوئیدها (کورسیتین، روتین)، کولین، فیتوستروژنها، تانینها
طبع آن سرد و خشک است.
مضرات گیاه رازک
مصرف زیاد شاه تره باعث فلج عضلات صاف و دستگاه تنفسی میشود.
شاه تره برای ریه مضر است بهتر است همراه کاسنی خورده شود.
مشخصات گیاه رازک
رازک گیاهی علفی، چند ساله ۲۰ پایه ، بالا رونده و دارای اعضای پوشیده از تارهای خشن است به حالت خودرو در جنگلها و اماکن پوشیده از درختچه ها و انبوه بوته ها می روید از اختصاصاتش اینست که به سهولت تحت تاثیر عوامل محیط قرار می گیرد و شکل متفاوت پیدا می کنند مانند آنکه در مناطق معتدله ساقه گیاه دارای دسته های فراوان فیبر می شود. از این نظر در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد در حالیکه در آب و هوای خشک و گرم ، تارهای فیبری آن کاهش پیدا کرد. به صورت غیر قابل استفاده در می آید ولی در عوض گیاه دارای ماده رزینی فراوان می شود. رازک دارای برگهای متقابل ، دانه دار و مرکب از ۳ تا ۵ لوب نامساوی است. پایه نر آن ، گلهای کوچک به وضع مجتمع به صورت خوشه های مخصوص دارد. هر گل نر آن را پوششی مرکب از ۵ کاسبرگ آزاد فرا میگیرد و در داخل پوشش ، ۵ پرچم به وضع منطبق بر کاسبرگها جای دارد.در پایه های ماده رازک ، گلهای به رنگ سفید مایل به حنائی به حالت مجتمع به صورت مخروطهای تقریباً کروی ظاهر می شود این مخروطهای از فلسهای نازکی تشکیل یافته اند که در کنار هر یک ، ۲ تا ۶ گل ماده همراه با براکته های کوچک جای دارد. میوه این گیاه فندقه هایی است که در سطح و قاعده آنها تارهای ترشحی فراوان بوجود می آید.
تولید مثل گیاه رازک
چون قسمت مورد استفاده این گیاه مجموعه گلهای ماده آن می باشد که گیاه پرورش یافته بدست می آید از این جهت در زمین های زراعتی منحصراً پایه ماده گیاه را می کارند و حتی اگر پایه های نر در مزرعه بوجود آمده باشند.آنها را از بین می برند تا از آمیزش گل ممانعت بعمل آید زیرا گلهای آمیزش نیافته از نظر کیفیت بر گلهای آمیزش یافته ترجیح داده می شود در بعضی نواحی نیز خلاف آنچه که ذکر شد در مقابل هر ۱۰۰ پایه ماده یک پایه نر پرورش می دهند زیرا به این نتیجه رسیده اند که عمل آمیزش دوران رشد را سریع تر و مقدار محصول را زیادتر می کند .
بر اثر تحقیقات ارقام متنوعی از رازک بدست آمده است که بنام رازک سرخ، رازک سبز و رازک دورگ معروفند.
تولید رازک از گیاهانی است که تولید آن هزینه زیادی دارد. کاشت وتکثیر رازک به روش رویشی و در مقیاس وسیع تنها از طریق قلمه های ریشه ای انجام می گیرد.
دامنه انتشار رازک نواحی شمال ایران، بین گرگان و سواحل دریای خزر، گرگان بندر گز، زرین گل، مازندران : بین چالوس و تنکابن، گیلان : بین رشت و لاهیجان ، رشت ، آستارا است.